વરસાદમાં આંસુને સંતાડવાની વાત...
દિવ્ય ભાસ્કરમાં તારીખ 25 જુન 2006 ના રોજ શ્રી સુરેશભાઈ દલાલે અમેરિકાની કવયિત્રી એડના સેંટ વિંસન્ટ નુ સોનેટ What Lips My Lips Have Kissed, And Where, And Why જેનું ગુજરાતીમાં અનુવાદ શ્રી નલિનભાઈ રાવળ એ કરેલ તેનું વિવેચન કરેલ,સુરેશભાઈ આ કાવ્ય વિશે કહે છે ; એક બાજુ વરસાદ અને બીજી બાજુ દારુણ વ્યથા છે.કેટલાયે જુવાનિયાઓ આવ્યા અને ગયા અને જે જાય છે તે કદીય પાછા આવતા નથી.મધરાત જાણે કે કરુણ કાળરાત્રિ થઈ ગઈ છે. વસંતનો વૈભવ વહી ગયો છે . રહી ગયેલું આયુષ્ય શિશિરમાં એકલવાયા વુક્ષ જેવું છે. નથી કોઈ ફુલપાન. પંખીઓ એક પછી એક ઊડી ગયાં છે. વૃક્ષ પાસે નથી પંખીના પગલાં કે ટહુકા. આજે ડાળીઓ વધુપડતી શાંત છે. કહો કે નિરવ શાંતિ છે. પ્રેમની શાપિત કુંડળી એવી છે કે કઈ રીતે સ્નેહ આવ્યો અને ચાલ્યો ગયો એ વિશે હું કશું જાણતી નથી કે કહી શકતી નથી.કાંતની પંક્તિ યાદ આવે છે: 'નિસર્ગે બંધાતી, ત્રુટિત પણ મેળે થઈ જતી, હું માત્ર એટલું જ જાણું છું કે એક સમય એવો હતો કે મારામાં વસંતનું ગીત ગૂંજતું હતું તે હવે ગૂંજતું નથી.
મારા હોઠોએ...
મારા હોઠોએ કોના હોઠોને ચૂમ્યા છે
હું વીસરી ગઈ છું અને કોના હસ્ત
મારા મસ્તકની નીચે હતા તેય હું
વીસરી ગઈ છું.
પણ ભૂતાવળભર્યો વરસાદ મારા
બારણે ટકોરા
દે છે અને નિ:શ્વાસ નાખે છે અને
જવાબની રાહ
જોતો ઊભો રહે છે અને મારા
હૈયામાં જાગે છે દારુણ
વ્યથા. ભુલાઈ ગયેલા કેટ્લાય
જુવાનડા હવે
મધ્યરાત્રિએ મને ઝંખતા કયારેય
નથી આવવાના.
શિશિરમાં ઊભું છે એકાકી વૃક્ષ
કેટકેટલાં પંખીઓ એક પછી એક
ઊડી ગયાં નથી જાણતું તે
પણ જાણે આજ એની ડાળીઓ છે
વિશેષ શાંત
હું નથી કહી શકતી કેવો સ્નેહ
આવ્યો અને ગયો
હું માત્ર એટલું જાણું છું કે મારામાં જે
વસંતનું
ગાન થોડા સમય પહેલાં ગૂંજતું હતું
તે હવે ગૂંજતું નથી.
- એડના સેંટ વિંસન્ટ મિલે . અનુવાદ નલિન રાવળ
Online Read poem : What Lips my lips
Monday, August 28, 2006
Sunday, August 20, 2006
my first preference Gujarati - મારા માટે ગુજરાતી પ્રથમ
આની પહેલાના બ્લોગમાં જેંમા મેં સ્વાધ્યાય પરિવાર વિષે લખેલ તે વાંચી અમુક લોકોએ મને ઈ-મેલ અને મેંસેજ દ્રારા જણાવેલ કે તમે સ્વામી સચિંદાનંદ ભોર તાણો છો અને તમે સ્વાધ્યાય વિરોધી છો.
ભાઈ, હું સ્વાધ્યાય નો જ નહીં પરંતુ જે કોઈ બીન-ગુજરાતી પંથ વાળો હોય તે પછી ઉતર પ્રદેશ નો સહજાનંદ કે વલ્લ્ભાચાર્ય જે કોઈ હોય તે મને ગમતા નથીમ મારા માટે ગુજરાતી પહેલાં છે અને મારી જે ગુજરાતની કે સૌરાષ્ટ્ર્ ની સંસ્ક્રુતિ છે તેનો સંબધ અન્ય રાજ્યો સાથે નથી, હા, સિંધ અને રાજેસ્થાન સાથે છે કારણ કે ગુજરાત,સૌરાષ્ટ્ર,કચ્છ,રાજેસ્થાન અને સિંધ ની સંસ્ક્રુતિ એક છે,ભાષા,રિવાજ વગેરે એટલે જો કોઈ પંથ રાજેસ્થાન કે સિંધ નો હશે તો એના માટે મારું માથું પણ નમાવીશ પણ યુ.પી કે બિહાર કે મહારાષ્ટ્ર નો હશે અને તે ગુજરાતી ને કે હિંદુત્વ કે સનાતન ધર્મ ને આદર આપતો હશે તો મારું માથું નમાવીશ.
અને હું ગંડવો કે ગેલગંધારો ગુજરાતી નથી કે આલ્યા,માલ્યા કે જે યુ.પી કે મહારાષ્ટ્રમાંથી આવીને ગુજરાતી ના પૈસે તાકડધીના કરીને ગુજરાતી વિશે જેમતેમ બોલે અને ગુજરાતી ને મુર્ખ બનાવે,એવાઓ'ને તો મારું માથું નમાવું જ નહીં, હા,એવાઓ ને હું તો જોડા જ મારું કે ખાસડા નો હાર પહેરાવું.
જ્યારે ગોધરાકાંડ થયો ત્યારે ભારતના બીજા કોઈ રાજ્ય ગુજરાતીની પડખે ઉભા રહ્યા'તા ? અને અમે ગુજરાતીઓ ત્યારે અમારી મેળે અમે આ ગઝની ની પેદાશ ને જડબાંતોડ ઉતર આપેલ અને ત્યારે આ દીદી કે દાદો ક્યા ગુંડાણા તા ? અરે, અમારી તરફેણમાં એ'ણે મુંબઈમાં થોડાક દેખાવ કર્યા હોત તો પણ માનત કે થોડીક તો સહાય કરી પણ આ બંધાય કે જે ગુજરાતી ના પૈસે જલ્સા કરવાવાળા એ'ણે અમારો ભાવ પણ નો'તો પૂછ્યો,આવા હલકટ,નમકહરામ જેવાને અત્યાર લગી અમે પાળીપોષી ને મોટા કર્યા એના કરતા તો કુતરા પાળ્યા હોત ને તો પણ ગોધરાકાંડ વખતે આ ગઝની ની પેદાશ ને કરડત તો ખરા.
હા, અમે ભારત સાથે છે પણ ઈંડીયા સાથે નથી,અમારા માટે હિન્દુત્વ પ્રથમ છે, અમારા માટે વિનાયક દામોદર સાવરકર,વીર નથુરામ ગૌડસે અને ગૌપાલ ગૌડસે હિરો છે અને તેની અમેપૂજા પણ કર્યે છે કારણ કે તે લોકો એ હિન્દુઓ માટે પોતાના જીવન ની આહુતિ આપી પણ અમે દીદી કે દાદો ની પૂજા ન કરી શકીએ કારણ કે એણે હિન્દુત્વ માટે કોઈ કામ કર્યું નથી,કામ કર્યુ હોય તો તે છે કે ચેલ્લા મૂંડ્યા અને અમારે એવા ગુજરાતી કે કે જે પરમૂતરી ના હોય તેનુ કામ નથી.
વિદ્રતા અને વાઘરી
કાલિદાસના કેટલા જાણું
નિત્ય નૂતન છંદ !
જીવનનો ઉલ્લાસ ગાઉં પણ
જઠર મારું મંદ.
ગ્રીક લોકોના દેવ પિછાણું
એપોલો વીનસ,
સુષ્ઠુ દેહને પૂજતાં મારાં
હાડકાં રહ્યાં બસ !
--ને ઓલ્યો આ કાનિયો માળો
કાંઈ ન જાણે છંદ.
તોય તે રાતીરાણ જેવો શું
રોજ કરે આનંદ !
જાણવામાં મેં જિન્દગી કરી ધૂળ ?
અણજાણ્યા શું એને લાધ્યું મૂળ ?
-કવિ મકરંદ દવે
ભાઈ, હું સ્વાધ્યાય નો જ નહીં પરંતુ જે કોઈ બીન-ગુજરાતી પંથ વાળો હોય તે પછી ઉતર પ્રદેશ નો સહજાનંદ કે વલ્લ્ભાચાર્ય જે કોઈ હોય તે મને ગમતા નથીમ મારા માટે ગુજરાતી પહેલાં છે અને મારી જે ગુજરાતની કે સૌરાષ્ટ્ર્ ની સંસ્ક્રુતિ છે તેનો સંબધ અન્ય રાજ્યો સાથે નથી, હા, સિંધ અને રાજેસ્થાન સાથે છે કારણ કે ગુજરાત,સૌરાષ્ટ્ર,કચ્છ,રાજેસ્થાન અને સિંધ ની સંસ્ક્રુતિ એક છે,ભાષા,રિવાજ વગેરે એટલે જો કોઈ પંથ રાજેસ્થાન કે સિંધ નો હશે તો એના માટે મારું માથું પણ નમાવીશ પણ યુ.પી કે બિહાર કે મહારાષ્ટ્ર નો હશે અને તે ગુજરાતી ને કે હિંદુત્વ કે સનાતન ધર્મ ને આદર આપતો હશે તો મારું માથું નમાવીશ.
અને હું ગંડવો કે ગેલગંધારો ગુજરાતી નથી કે આલ્યા,માલ્યા કે જે યુ.પી કે મહારાષ્ટ્રમાંથી આવીને ગુજરાતી ના પૈસે તાકડધીના કરીને ગુજરાતી વિશે જેમતેમ બોલે અને ગુજરાતી ને મુર્ખ બનાવે,એવાઓ'ને તો મારું માથું નમાવું જ નહીં, હા,એવાઓ ને હું તો જોડા જ મારું કે ખાસડા નો હાર પહેરાવું.
જ્યારે ગોધરાકાંડ થયો ત્યારે ભારતના બીજા કોઈ રાજ્ય ગુજરાતીની પડખે ઉભા રહ્યા'તા ? અને અમે ગુજરાતીઓ ત્યારે અમારી મેળે અમે આ ગઝની ની પેદાશ ને જડબાંતોડ ઉતર આપેલ અને ત્યારે આ દીદી કે દાદો ક્યા ગુંડાણા તા ? અરે, અમારી તરફેણમાં એ'ણે મુંબઈમાં થોડાક દેખાવ કર્યા હોત તો પણ માનત કે થોડીક તો સહાય કરી પણ આ બંધાય કે જે ગુજરાતી ના પૈસે જલ્સા કરવાવાળા એ'ણે અમારો ભાવ પણ નો'તો પૂછ્યો,આવા હલકટ,નમકહરામ જેવાને અત્યાર લગી અમે પાળીપોષી ને મોટા કર્યા એના કરતા તો કુતરા પાળ્યા હોત ને તો પણ ગોધરાકાંડ વખતે આ ગઝની ની પેદાશ ને કરડત તો ખરા.
હા, અમે ભારત સાથે છે પણ ઈંડીયા સાથે નથી,અમારા માટે હિન્દુત્વ પ્રથમ છે, અમારા માટે વિનાયક દામોદર સાવરકર,વીર નથુરામ ગૌડસે અને ગૌપાલ ગૌડસે હિરો છે અને તેની અમેપૂજા પણ કર્યે છે કારણ કે તે લોકો એ હિન્દુઓ માટે પોતાના જીવન ની આહુતિ આપી પણ અમે દીદી કે દાદો ની પૂજા ન કરી શકીએ કારણ કે એણે હિન્દુત્વ માટે કોઈ કામ કર્યું નથી,કામ કર્યુ હોય તો તે છે કે ચેલ્લા મૂંડ્યા અને અમારે એવા ગુજરાતી કે કે જે પરમૂતરી ના હોય તેનુ કામ નથી.
વિદ્રતા અને વાઘરી
કાલિદાસના કેટલા જાણું
નિત્ય નૂતન છંદ !
જીવનનો ઉલ્લાસ ગાઉં પણ
જઠર મારું મંદ.
ગ્રીક લોકોના દેવ પિછાણું
એપોલો વીનસ,
સુષ્ઠુ દેહને પૂજતાં મારાં
હાડકાં રહ્યાં બસ !
--ને ઓલ્યો આ કાનિયો માળો
કાંઈ ન જાણે છંદ.
તોય તે રાતીરાણ જેવો શું
રોજ કરે આનંદ !
જાણવામાં મેં જિન્દગી કરી ધૂળ ?
અણજાણ્યા શું એને લાધ્યું મૂળ ?
-કવિ મકરંદ દવે
Subscribe to:
Posts (Atom)